جانیآباد
مجتبی شمسی - یکی از محلههای قدیمی شهر کرمان که در گذشته در خارج از محدوده بافت قدیم شهر کرمان قرار داشت و در اثر گسترش شهر در محدودی شهر قرار گرفت، محلهی جانیآباد است که در قسمت شمال شهر واقع است.
قدمت این محله به حدود چهارصد سال قبل یعنی نیمه اول قرن یازدهم قمری- دوران حکومت جانی خان شاملو (وی از سال 1047 تا 1055 قمری از طرف شاه عباس دوم به حکومت کرمان منصوب گردید) میرسد، وی قریه جانیآباد را پایه گذاری و قنات آبی هم با همین عنوان احداث کرد که در محل مذکور آب مظهر و به مصرف شرب اراضی زارعی و باغهای احداثی در این منطقه میرسید. وجه تسمیه این محله برگرفته از نام این حاکم است. محلهی جانیآباد در محدودهای از شمال به قسمتی از خط کمربندی شرقی و غربی شهر، از شرق به پارک شهر، از جنوب به خیابان جنب استانداری تا چهارراه حافظ و خیابان اقبال و از جانب غرب به خیابان جهاد منتهی میگردد. در این منطقه قبل از احداث خیابانها و تاسیسات جدید شهری علاوه بر قنات جانیآباد، چند رشته قنات آب دیگر از جمله قناتهای آب شوروییه و اکبرآباد جریان داشت. در محلهی جانیآباد چنار کهن سالی وجود داشت که معمرین میگفتند قدمت آن به حدود دویست سال میرسد، همزمان با گسترش شهر خیابانهای جدیدی از جمله، دانشجو، جامی و امتداد خیابان شهید رجایی و چند خیابان دیگر در این محل احداث و در مسیر آنها بناهای دولتی و موسسات فرهنگی، تجاری و بهداشتی و غیره ساخته شده است. میدان عاشورا و اماکن مذهبی چون تکیه زینبیه و تکیه ابوالفضل در همین محدوده است. محله جانیآباد که روزگاری در سه کیلومتری شهر واقع بود هم اکنون در محدودهی شهر کرمان قرار گرفته. شایان ذکر است اولین مرتبهای که هواپیما به کرمان آمد در آبان سال 1305 شمسی و در دوران حکومت وثوقالسلطنه داور بود، در آن هنگام به دستور استاندار برای اینکه مردم با مشاهدهی هواپیما وحشتزده نشوند از طرف اداره نظمیه(شهربانی) و بلدیه (شهرداری) آگهیهایی مبنی بر روز و ساعت ورود هواپیما صادر و در معابر نصب گردید.
اکثر مردم پشت بامها رفتند تاچگونگی گردش هواپیما را تماشا کنند، چون فرودگاهی وجود نداشت در اراضی حدود جانیآباد زمینی برای فرود هواپیما در آسمان کرمان این بوتهها توسط ماموران مربوط آتش زده تا با بلند شدن دود به خلبان هواپیما علامت دهند. پس از فرود هواپیما، مردم برای تماشای آن خود را به محل توقف هواپیما رساندند و اعلام شد هر کس مایل باشد با پرداخت پنج تومان (پنجاه ریال) میتواند سوار هواپیما شده و دقایقی برفراز شهر کرمان گردش کند که عدهای سوار شدند، از جمله مرحوم علی هنری تاجر معروف فرش کرمان.