سودابه سرلک- آسیه عباسی، رئیس نمایندگی وزارت امور خارجه در کرمان به عنوان جوان‌ترین بانوی مدیر استان، متاهل و دارای دو فرزند است. این بانوی کرمانی تحصیلات خود در مقطع لیسانس را در دانشگاه تهران در رشته حقوق به پایان رسانده و فوق لیسانس را در دانشگاه شیراز حقوق بین الملل خوانده است.
پس از 10 سال فعالیت در وزارت امور خارجه و همچنین در خارج از کشور، توانسته با جلب اعتماد مدیران ارشد خود مسئولیت نمایندگی وزارت امور خارجه در استان کرمان را بپذیرد و از اواسط نیمه دوم سال گذشته در کرمان فعالیت خود را آغاز کند و به گفته خودش آمده تا در کرمان بتواند به وظایف و اهداف این نمایندگی عمل کند و منشا خیر و تاثیرگذاری مثبت به ویژه برای اقتصاد استان باشد.
در نشستی بیش از یک ساعت در فضای بسیار زیبا و دلنشین نمایندگی وزارت امور خارجه در کرمان به گرمی پذیرای ما بود که در گفت و گو با وی به وظایف و اهداف این نمایندگی در کرمان، مسئله دیپلماسی اقتصادی که این روزها در نشست‌های مختلف اقتصادی شنیده می‌شود و همچنین برنامه‌ها، کمبودها و دغدغه‌های این حوزه پرداخته شد که از شما دعوت می‌شود در ادامه این گفت و گو را دنبال کنید.
خانم عباسی چگونه وارد وزارت امور خارجه شدید و از کجا به ریاست در کرمان رسیدید؟
با پذیرفته شدن در آزمون وزارت امور خارجه و گذراندن مصاحبه‌ها و آزمون‌های مختلف در بهمن 89 وارد این وزارت‌خانه شدم و با توجه به رشته‌ی تحصیلی‌ام به طور مستقیم به اداره‌ی کل حقوقی بین‌الملل وزارت‌خانه رفتم و تا تابستان سال 95در این بخش مشغول به فعالیت بودم و سپس به عنوان کارشناس سیاسی سفارت جمهوری اسلامی ایران در «جاکارتا»ی اندونزی، به این کشور رفتم و به مدت سه سال آنجا بودم، یکی از فعالیت‌های انجام شده در اندونزی، معرفی موضوعات اقتصادی و فرهنگی استان‌ها بود که به دلیل کرمانی بودنم با افتخار در معرفی اولین استان به کرمان پرداختم.
از ظرفیت‌های استان کرمان می‌خواندیم که کرمان اولین در تولید پسته و خرما، دارای معادن غنی، محصولات کشاورزی و به ویژه گلخانه‌ای جنوب، گل محمدی و ... است که البته همه این نعمت‌ها باعث افتخار من است و از گفتن آنها لذت می‌برم اما در نهایت محرومیت‌ها و مشکلات این استان همچنان وجود دارند.
پس از پایان کار در اندونزی با حمایت‌های سفیر محترم ایران در جاکارتا و با شناخت ایجاد شده از بنده در مقامات مرکز، تصمیم گرفته شد که به عنوان رئیس نمایندگی وزارت امور خارجه در کرمان به فعالیت بپردازم که آذر 98 به کرمان برگشتم.
سرکار عالی، جزو تعداد معدودی از مدیران هستید که به عنوان یک زن، مسئولیت مجموعه‌ی خود را پذیرفته‌اید، نظر شما در رابطه با فعالیت بانوان در این سطح چیست؟
دیدگاه و رویکرد وزارت امور خارجه نسبت به خانم‌ها مثبت است، سعی می‌کنند پست‌های مدیریتی به آنها بدهند که البته این کار مطمئنا باید تدریجی باشد زیرا در نهایت، داشتن تجربه و شایستگی و توانایی افراد بسیار مهم‌تر از جنسیت در نظر گرفته می‌شود.
برای آشنایی بیشتر با فعالیت‌های شما بخشی از رسالت، وظایف و فعالیت‌های وزارت امور خارجه را بفرمایید؟
در وزارت‌خانه امور خارجه معاونت‌هایی مانند سیاسی، حقوق بین‌المللی، منطقه‌ای، مجلس و امور ایرانیان و دیپلماسی عمومی فعالیت دارند که بنا به وظایف تعریف شده به فعالیت می‌پردازند. نمایندگی‌های وزارت امور خارجه در استان‌ها که با سابقه‌ترین آنها، مشهد و شیراز با حدود چهار دهه فعالیت هستند، بیشتر فعالیت‌های کنسولی مانند تایید اسناد شامل مدارک سجلی، تحصیلی، مالی وهمچنین پیگیری امور اجتماعی هموطنان در خارج از کشور مانند کمک به مفقودین، فوت‌شدگان و زندانیان را انجام می‌دهند.
همچنین اتباع خارجی به ویژه افغانستانی که در استان کرمان به تعداد قابل توجهی زندگی و کار می‌کنند نیز در زمینه‌ی تایید اسناد هویتی خود به نمایندگی وزارت امور خارجه کرمان به عنوان واسطه بین دستگاه‌های داخلی استان با کنسولگری‌ها و سفارت‌ها، مراجعه و کار آنها تسهیل می‌شود.
حدود سه سال پیش با راه‌اندازی معاونت اقتصادی در وزارت امور خارجه، با توجه به نیاز کشور به این موضوع در داخل و سفارت خانه های ایران در خارج بیشتر توجه شده و مدتی است بحث دیپلماسی اقتصادی در کرمان بسیار داغ است و راه حل بسیاری از مشکلات اقتصادی استان را در این حوزه می‌دانند، نظر شما چیست؟
ناگفته نماند در دوره‌های پیش نیز معاونت اقتصادی در وزارت امور خارجه وجود داشته اما بنا به دلایلی کنار گذاشته شده بود اما در سال‌های اخیر بنا به برنامه‌ها و نیازهای تعریف شده، دوباره فعال شد. در حال حاضر در دوره آقای دکتر ظریف وزیر محترم امور خارجه به موضوع اقتصاد اهمیت بیشتری داده شده و عملکرد سفارت خانه‌ها بر این اساس ارزیابی و سنجیده می‌شود. نمایندگی وزارت امور خارجه در کرمان نیز در این حوزه سعی می‌کند به معرفی ظرفیت‌های استان به مرکز و یا به طور مستقیم به سفارت خانه‌ها بپردازد، یادداشت تفاهم‌ها و اسناد همکاری اقتصادی بین استانداری و استانداری استان‌ها در کشورهای مختلف و خواهرخواندگی با شهرها را پیگیری کند که شاید این اقدامات در ظاهر سند الزام آوری نباشد اما این فعالیت‌ها آغازی برای فعالیت‌ها و تعامل‌های بهتر برای معرفی بیشتر استان و ظرفیت‌های آن است.
از مجموعه استان انتظار داریم که نمایندگی کرمان را به عنوان رابطی بین استان و وزارت امور خارجه بشناسند و اگرسعی شود کارها توسط نمایندگی پیگیری شود با توجه به شناخت بیشتر ما از موضوعات داخلی وزارت‌خانه، این کارها به نتیجه بهتری می‌رسد.
اما در بحث دیپلماسی اقتصادی می‌خواهیم از موقعیت و ظرفیت وزارت خانه به عنوان گفت و گو کننده و مذاکره کننده برای شناساندن ظرفیت‌ها و توانایی‌های ایران به سایر کشورها و توسعه روابط استفاده کنیم، 140 نمایندگی خارج از کشور داریم که شرایط کشورها را می‌بینند و با کمک مرکز و نمایندگی‌ها می توانند ظرفیت‌های ایران را به آن کشورها معرفی کرد.
به نظر می‌رسد برداشت درستی از دیپلماسی اقتصادی در استان وجود ندارد و واقعیت این است که دیپلماسی اقتصادی موفق در کنار سایر حلقه‌های این زنجیر مانند گمرک، سازمان صنعت، معدن و تجارت، تاجر و... شکل می‌گیرد و وزارت امور خارجه به تنهایی نمی‌تواند این مباحث را پیش ببرد. دیپلماسی اقتصادی با توجه به مدت زمان کوتاه فعالیت خود به مثابه کودک نوپایی است که نیاز به حمایت و کمک همه نهادهای کشور دارد و از مجموعه اقتصادی استان درخواست می‌شود دیپلماسی اقتصادی را مکمل فعالیت‌های اقتصادی استان بدانند.
عده‌ای، برخی مشکلات پیش آمده برای محصولات صادراتی استان مانند فساد و برگشت آنها به دلیل بسته بودن و اعمال برخی محدودیت‌ها در مرزها که به دلیل شیوع ویروس کرونا بوده، را به ضعف در دیپلماسی اقتصادی مرتبط می‌دانند، آیا اینگونه است؟
خیر. به خوبی اطلاع دارم که نمایندگی‌ها وزارت امور خارجه در استان‌های مرزی و سرکنسولگری‌های ما در عراق افغانستان و ترکیه، این موضوع را بسیار پیگیری کردند اما اصل مطلب این است که همه دستگاه‌های اقتصادی باید در کنار هم پیگیری و تلاش کنند تا مشکلات برطرف شود. همه‌ی جهان از این شرایط پیش آمده به دلیل شیوع ویروس کرونا آسیب دیده که باید بررسی شود که آنها چگونه با این مسائل کنار آمده‌اند و برای ادامه فعالیت‌های خود برنامه‌ریزی کرده‌اند.
وزارت بهداشت با همکاری سازمان گمرکات، مشغول تدوین پروتکل بهداشتی صادرات کالا برای ارسال به کشورهای همسایه هستند تا شرایط حمل کالای صادراتی، راننده و ماشین حمل بار مشخص شود و در مقابل وزارت خارجه مسئولیت تسهیل و برقراری ارتباط و مذاکره با مسئولان کشورهای هدف را دارد.
مسائلی مانند ویروس کرونا شوخی نیست و با توجه به گسترش بین‌املل، ممکن است هر اتفاق دیگری تهدید و خطر باشد و محدودیت‌های صادرات ایجاد کند که به همین دلیل باید برای زیرساخت های استان برنامه بلند مدت داشت.
از دستگاه‌های مختلف خواسته‌ایم پروژه‌های سرمایه‌گذاری خود را به نمایندگی وزارت امور خارجه در استان بفرستند تا ما آنها را به مرکز و سفارت‌خانه‌ها معرفی و برای آنها سرمایه‌گذار جذب کنیم.
در پایان، علاقه‌مندیم از دغدغه‌هایی که شما در این حوزه با آن روبرو هستید، بشنویم؟
ضمن تشکر از نهادها و موسسات داخل استان که ما را در پیشبرد اهداف و وظایف خود همراهی می‌کنند و دلسوز استان و توسعه‌ی اقتصادی آن هستند، از آنها انتظار داریم این همراهی‌ها ادامه یابد و در مواردی که مشکلی برای اتباع خارجی ایجاد می‌شود در کوتاه‌ترین زمان ممکن تعامل لازم شکل گیرد تا پاسخ‌ها داده شود.
همچنین انتظار می‌رود در انجام فعالیت‌ها اجرای ضوابط و انجام مسئولیت، تعهد و وظیفه همچنان مدنظر قرار گیرد همانگونه که تاکنون اینگونه پیش رفته است.
در بخش دیگر ضمن قدردانی از استاندار محترم کرمان، رئیس محترم اتاق بازرگانی کرمان و بخش‌های مختلف استان که تاکنون ما را همراهی کرده‌اند، با توجه به ظرفیت‌ها و انتظارات اقتصادی از استان، خواستار حمایت‌های بیشتر آنها از نمایندگی وزارت امور خارجه در کرمان برای پیشبرد اهداف هستیم.
امیدواریم مسئولان استان برای راه اندازی پروازهای بین‌المللی در کرمان و جیرفت به ویژه برای حمل بار و کالا بیش از گذشته تلاش کنند زیرا این موضوع نیاز فوری و مهم استان است.
همچنین با توجه به این‌که اقتصاد به عنوان موضوع اصلی استان مطرح است امیدواریم به‌زودی سرپرست معاونت اقتصادی استانداری کرمان معرفی شود تا کارها بهتر و با نتیجه مطلوب‌تری پیش رود.
اقتصاد و توسعه اقتصادی استان کرمان از اهمیت بالایی برای وزارت امور خارجه برخوردار است و به همین دلیل نیاز به حضور کارشناس اقتصادی خبره در نمایندگی وجود دارد که امیدواریم برای داشتن عملکرد مطلوب در فعالیت‌های مربوط به توسعه‌ی اقتصادی استان، استانداری کرمان یک کارشناس اقتصادی ماهر که با نهادهای اقتصادی استان آشنا باشد را به نمایندگی معرفی کند.
