هاکی از قدیمیترین انواع بازیهای توپ و چوب است که ازدیرباز در جای جای دنیا به شکلهای گوناگون انجام میشده است. هاکی روی چمن ابتدا در انگلستان رایج بوده و از سال ۱۹۰۱ به بعد نیز در امریکا رواج یافته است ، اما اصل هاکی روی یخ از کانادا است و به گمان بسیار، دانشجویان دانشگاه «میگل کانادا» آن را به صورت امروز درآوردند.
در ایران نیز اولین اردوی تیم ملی هاکی در شهریور سال ۱۳۲۰ برگزار شد و در همان سال ایران به عضویت فدراسیون جهانی درآمد و در سال ۱۳۵۰ در قالب تشکیل فدراسیون رسمیت یافت.
اما به تازگی جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از ابداعکنندگان ورزش هاکی معرفی و مدعی شده است که این ورزش پیشینه ایرانی دارد. مسئولان فدراسیون هاکی برای معرفی ایران به عنوان مبدع این رشته ورزشی با ارائه مستندات لازم به سران جهانی هاکی، توانستهاند آنها را مجاب کنند که این ایرانیها بودهاند از دو، سه هزار سال پیش، دست به چوب بوده و هاکی بازی میکردهاند. البته این ورزش در زمان ایران باستان نه با اسم هاکی بلکه به اسم «چنتی» نامگذاری شده و شهرت داشته است.
مسولان فدراسیون هاکی مدعی هستند که مستندات و مدارک معتبری در این زمینه در دست دارند. نکته درخورتوجه در مورد ایرانیبودن ورزشی که تا به حال کمترکسی از آن خبر داشته، جایگاه ضعیف هاکی چمنی ایران در رقابتهای جهانی و آسیایی است. این رشته جذاب ورزشی در سه نوع سالنی، چمنی و هاکی روی یخ برگزار می شود ولی به تازگی نیز هاکی زیر آب ( ملقب به اوکتاپوش) به این جمع پیوسته است در هاکی زیر آب دو تیم مختلف در ابعاد یک استخر و زیر آب به رقابت با یکدیگر میپردازند.
از آنجا که تا کنون در کشور به این ورزش توجه جدی نشده است، متاسفانه برای جوانان ناشناخته مانده و جایگاهی در استانها ندارد. استان کرمان نیز به نوبه خود با این مشکل مواجه است و حدود شش ماه است که پس از برگزاری انتخابات مجمع هیئت هاکی استان «جواد ایرانمنش» به عنوان رئیس این هیئت انتخاب شده است و با این تغییر مدیریت امید میرود که شاهد تغییر و تحول و جنب و جوشی در این هیئت باشیم.
برای اطلاع از وضعیت این هیئت به سراغ «جواد ایرانمنش» رئیس هیئت هاکی استان رفتیم که حاصل این گفتوگو از نظرتان میگذرد.
در ابتدا ضمن معرفی خودتان بفرمایید وضعیت کنونی هیئت هاکی استان چگونه است؟
جواد ایرانمنش هستم و مدت شش ماه است که ریاست این عیئت را عهده دار شدهام.
هیئت هاکی استان در ادوار گذشته نیمه فعال بوده و اکنون نیز همچنان نیمه فعال است.
چرا که هاکی به وسایل وتجهیزات مخصوصی احتیاج دارد و برای شروع کار و فعالیت به چوب توپ نیاز داریم و از آنجا که تجهیزات این ورزش وارداتی هستند، به دلیل تحریمها تجهیزات را در اختیار نداریم و حتی فدراسیون نیز در تهیه این تجهیزات با مشکل مواجه است.
طی مدت شش ماه گذشته دو کلاس آموزشی برگزار کردیم چرا که این دورهها برای به روز بودن اطلاعات مربیان لازم و ضروری است. یک دوره برای بالابردن سطح آگاهی و اطلاعاتی مربیان وهمچنین یک دوره آموزشی برای معرفی این ورزش به مردم برگزار کردیم و با پیگیریهای انجام شده در چند ماه گذشته توانستیم اتفاقات خوبی را برای این هیئت رقم بزنیم که نتایج آن در آینده مشخص خواهد شد.
وضعیت این ورزش در استان از نظر زیرساختها چگونه است؟
با نامه نگاریهایی که توسط ریاست محترم فدراسیون و مدیرکل هماهنگی مدیران کل کشور مبنی بر در اختیار گذاشتن زمین چمن توسط ادارات کل استانها برای توسعه و اشاعه این ورزش صورت گرفت، مقرر شد ادارات کل ورزش و جوانان استانها زمین چمنی را در اختیار هیئتهای هاکی قرار دهند .
در حال حاضر حدود دو یا سه استان به صورت ویژه در این رشته فعالیت میکنند و بقیه غیر فعال یا نیمه فعال هستند .
رویکرد جدید فدراسیون با ریاست دکتر قدیمی توسعه و اشاعه هر چه بیشتر این ورزش است. دکتر قدیمی اواخر سال گذشته با اکثریت آراء، کرسی ریاست فدراسیون هاکی را در اختیار گرفت. قبل از ایشان مرحوم شفیعی ریاست فدراسیون را بر عهده داشت که ایشان هم به شكل ویژهای برای ارتقاع وتوسعه زحمت کشیدند، اما دکتر قدیمی به واسطه این که قبلاً عضو هیئت رئیسه فدراسیون هاکی بود به خوبی به مشکلات آن واقف است. وی پس از برگزاری جلسات هماندیشی با روسای هیئتها از نزدیک بیشتر با مشکلات آشنا شد ودر نهایت تصمیماتی را اتخاذ کرد که اگر به صورت ویژه در ادارات کل ورزش و جوانان استانها دیده شوند، قطعاً بسیاری از مشکلات این ورزش برطرف خواهد شد
امید است با نگاه ویژه بهرام قدیمی مدیریت جدید فدراسیون و شناختی که من از سوابق ارزشمند او دارم، شاهد تحول شگرف در شناسایی، جذب، نگهداری و پرورش مستعدان این رشته و توسعه و ترویج ورزش هاکی باشیم.
هم اکنون چند نفر در استان کرمان به ورزش هاکی می پردازند ؟
عملاً میتوان گفت ورزشکار سازمان یافته در استان نداریم، اما در مجموع حدود ۷۰ تا ۸۰ نفر از آقایان و بانوان هستند که به ورزش هاکی میپردازند و از قابلیت های ویژهای برخوردارند.
ثبت رشته هاکی به نام جمهوری اسلامی ایران به کجا رسید؟
فدراسیون هاکی در حال پیگیری ثبت رشته ورزشی هاکی به نام جمهوری اسلامی ایران است و اسنادی را در دست دارند که مشخص میشود ورزش هاکی، ورزش بومی محلی ایران بوده است. هم اکنون کریم باقری که از چهرههای مطرح ورزشی ایران به نیابت از فدراسیون هاکی در حال پیگیری این موضوع است و دراین زمینه با فدراسیون هاکی همکاری میکند .
از برنامه های آینده هیئت هاکی استان بگویید.
از آنجایی که تجهیزات و زیرساختهای لازم را در اختیار نداشتیم، نتوانستیم تاکنون فعالیت چشمگیری داشته باشیم، اما سعی داریم در آینده نزدیک ورزش هاکی را دوباره در استان راهاندازی کنیم.
با راهاندازی این ورزش میتوان ادعا کرد که تیم هیئت هاکی کرمان پتانسیل ملیپوش شدن را دارد و در حال حاضر نیز «منیره کیانفر» از کرمان دروازهبان تیم ملی هاکی بانوان است.
به هر حال متاسفانه در فضای مجازی و حوزه های دیگر، تبلیغات چندانی از این ورزش صورت نگرفته وآنگونه که باید به مردم معرفی نشده است از این رو چندان برای مردم شناخته شده نیست و همین مساله موجب شده است که تعداد ورزشکاران این رشته کم باشد . ما تا پایان سال جاری در این زمینه نیز برنامه داریم و سعی میکنیم به توسعه این موضوع بپردازیم.
تقویم ورزشی طراحی کردهایم، اما زمانبندی اجرای آن دقیقا مشخص نیست چرا که شروع فعالیت ما از زمان رسیدن تجهیزات به هیئت است. از نظر ریالی در زمینه خرید تجهیزات با مشکل مواجه نیستیم، فقط مسأله تحریمها دست ما را بسته است. البته در سال جاری ما فرصت استعدادیابی در مدارس را نیز از دست دادیم چرا که زمان استعدادیابی در مدارس اواخر اردیبهشت و اواسط خرداد ماه است و به دلیل اینکه تجهیزات تاکنون به دست ما نرسیده است نتوانستیم به این موضوع بپردازیم.
مهمترین مشکل هیئت هاکی استان را چه میدانید؟
مهمترین مشکل هیات هاکی استان نداشتن تجهیزات و زیرساختهاست. خوشبختانه اداره کل ورزش و جوانان استان قرار است سالن و زمین چمن برای رشد و توسعه ورزش هاکی در اختیار این هیئت قرار دهد و این موجب خوشحالی و امیدواری است و آینده روشنی را برای این ورزش نوید میدهد.
به دلیل نداشتن زیرساختها و تجهیزات در مقطعی هیئت هاکی تعطیل و یا به نوعی نیمه فعال بوده است و به این دلیل ورزشکاران را از دست دادهایم و فعلاً شرایط حضور در مسابقات را نداریم.
وضعیت مربیان هاکی در استان چگونه است؟
در استان یک مربی، مدرک مربیگری درجه ۲ دارد و بقیه دارای مدرک مربیگری درجه ۳ هستند، همچنین داور ملی هم در بخش آقایان و هم در بخش بانوان نیز داریم. اکثر کسانی که قبلاً هاکی بازی میکردند در حوزه داوری و مربیگری ورود کردهاند.
آینده این ورزش را چگونه میبینید؟
اگر ورزش هاکی از سوی دستگاهها و نهادهای دیگر مورد حمایت قرار بگیرد، قطعاً میتوانیم در زمینه صادر کردن ورزشکار بخصوص ملیپوش بسیار موفق عمل کنیم و میتوان ادعا کرد که استان کرمان این قابلیت و توانایی را دارد که تمام ملیپوشان هاکی از استان کرمان باشند.
هزینه های این ورزش چگونه است؟
هاکی جزو ورزشهای لوکس محسوب میشود، اما هزینههایش نسبت به ورزشهای لوکس دیگر بسیار کمتر است.
با توجه به صبقه بومی و محلی بودن ورزش هاکی در ایران، چرا تا کنون این ورزش آنچنان که باید معرفی نشده و ناشناخته ماده است؟
متاسفانه رسانه ملی (صدا و سیما) و دستگاههای تبلیغاتی تا کنون چندان به این مسأله نپرداختهاند و بلکه صدا و سیما درست نقاط ضعف این ورزش را پوشش داده است . به عنوان مثال در یکی از کشورهای خارجی در حین ورزش هاکی بین دو بازیکن دعوایی رخ میدهد و صدا و سیما دقیقا همان قسمت را پوشش میدهد . از نظر من تنها دلیل ناشناخته ماندن هاکی این است که در معرفی آن بسیار ضعیف عمل شده است.
کارخانههای تولید ابزار و تجهیزات هاکی در کدام کشور ها هستند؟
اکثر کارخانههای تولید ابزار و تجهیزات هاکی در پاکستان و هند هستند ولی کشورهای اروپایی هم اکنون به نوعی در حال سبقت گرفتن از این دو کشور میباشند و میتوان گفت به جد به این ورزش پرداختند.
از مزایا و معایب این ورزش بگویید.
از معایب این ورزش میتوان به نداشتن تجهیزات و زیرساختها اشاره کرد و مزایای آن آن این است که به راحتی میتوان در این ورزش پیشرفت کرد و ملیپوش شد و ضمن آن که هزینه چندانی نیز برای خانوادهها ندارد و اگر خانوادهها به مسأله قهرمانی فرزندانشان در ورزش میاندیشند، هاکی کوتاهترین مسیر برای قهرمانی و ورود به تیم ملی است.
سخن آخر.
از نظر من همه مسئولان راغب هستند که به توسعه و پیشرفت ورزش هاکی کمک کنند، اما به وسیله تبلیغاتی که از سوی برخی رسانهها به خصوص رسانه ملی در زمینه معرفی برخی رشتههای ورزشی صورت میگیرد ، برخی ورزشهای دیگر مغفول میمانند.
با شروع تعطیلات تابستانی اکثر نوجوانان به دنبال ورزشهای توپی میروند چرا که بحث تبلیغات در این رشتهها بسیار داغ است. استعدادیابی توسعه و فرآیندی دارد وقتی قرار است در زمینه ورزشی خاص استعدادیابی صورت گیرد، حتما باید برنامه ریزی و مدیریت فنی قوی وجود داشته باشد، در غیر اینصورت به دلیل پرداختن خیل عظیمی از جوانان به یک رشته ورزشی خاص نه تنها استعدادیابی به درستی صورت نمیگیرد بلکه به نوعی استعدادسوزی می شود.
اگر ما بتوانیم سالانه ۲۰۰ نفر را جذب ورزش هاکی کنیم،به طور قطع تیم ملی جمهوری اسلامی در سه سال آینده کرمانی خواهد بود. این مسئله هم زمانبر است و هم نیازمند حمایت مدیران ارشد ورزشی است چرا که این هیئت، هیئت نوپایی است و هم اکنون بسیاری از هیئتها فقط هیئتداری میکنند،اما ما علاوه بر این که هیئتداری میکنیم تیمداری نیز باید انجام دهیم.
شهلا پورامیری