در اولین روز کاری مهندس سیدمهران عالمزاده، شهردار جدیدی کرمان؛ فرصتی فراهم شد تا در گفتوگویی کوتاه با وی به برخی از دغدغهها و سوالهای شهروندان بپردازیم. پاسخهای خواندنی جناب شهردار اگرچه بسیار صریح و فارغ از برخی ملاحظات و تعارفات بود اما ضرورت گفتوگویی مفصل و طولانی را برایمان روشن ساخت.
• جناب شهردار! شما از وضعیت شهر و شهرداری اطلاع داشتید و با آگاهی و اطلاع این مسئولیت را پذیرفتید. برنامهای که در شورا ارایه کردید و صحبتهای شما در جلسه معارفه نشانگر این اطلاع و اشراف بود. یکی از معضلات شهرداری مشکلات درآمدی و مالی است، فکر میکنید با حجم گرفتاری و تنگناهایی که در شهرداری وجود دارد؛ چگونه میتوان کارها را پیش برد؟ شما با چه طرحی قرار است از این تنگناها عبورکنید و مدیران شهرداری چگونه باید با شما همراهی کنند تا شهرداری و شهر از این بحران عبور کند؟
من فکر میکنم بزرگترین آسیبی که شهرداریها در حوزههای اقتصادی و تأمین منابع و درآمد دارند، نوع نگاهی است که نسبت به شهرداریها وجود دارد و اگرچه شهرداریها نهادهای غیردولتی هستند، اما نوع نگاه به سمت دولتی رفته و نگاه غیردولتی، این نهاد را به خصوصی نزدیک نکرده است.
باید همه ما این تصور را داشته باشیم که مردم سهامداران شهرداری هستند و مجموعهای از امکانات بهعنوان شهر و منابع تأمین درآمد، در اختیار شهرداری است و باید کار به سمتی پیش برود که تراز مالی شهرداری به شیوهای به خصوصی نزدیکتر شود و این تفکر در شهرداری حاکم شود. با این نگاه، شهرداری همیشه هوای سهامدار را دارد و نوع نگاه این است که مردم بهعنوان سهامدار و بالادست شهرداری هستند، نه زیردست و اگر این نگاه ایجاد شود، مردم خودشان را در آبادانی شهر سهیم میدانند و بهصورت جدیتر مشارکت میکنند.
• یعنی هم مطالبهگری و هم مشارکت...
بله، و نوع نگاه را هم باید به سمت بخش خصوصی ببریم؛ بخش خصوصی در زمینهی منابع، بهطور کامل متمرکز میشود و بهدنبال درآمدزایی میرود و در زمینهی هزینه هم، تا جایی که امکان دارد، همهی جوانب را رعایت میکند تا سودآوری بیشتر شود، اما در شهرداریها این اتفاق نمیافتد.
ببینید قانون یکسری درآمدها را برای شهرداری تعریف کرده؛ هر دورهای که یک شورا میآید، میخواهد برای چهار سال خودش برنامهریزی کند و فکر میکند در پروسهی چهارساله با توجه به درآمدی که میتواند کسب کند، از همان ظرفیتهایی که وجود دارد، حداکثر درآمد را کسب کند و حداکثر درآمد را نیز هزینه کند و نتیجهی هزینهکرد را هم ببیند.
• و بازخورد آن را ببیند...
بله، متاسفانه این اعتقاد وجود ندارد که چهار سال فکر و برنامهریزی و سیاستگذاری کنیم که 20 سال آینده، شهر کرمان دچار مشکل منابع نباشد، اما در بخش خصوصی اینگونه نگاه نمیکنیم؛ در بخش خصوصی کسی که درخت پسته کشت میکند، سال اول محصولی برداشت نمیکند و ممکن است بعد از چند سال به بهرهبرداری برسد و یا فردی که یک کارخانه راهاندازی میکند، سهچهار سال نخست درگیر هزینه است و پس از آن به درآمدزایی میرسد.البته چون شهر یک موجود زنده است و حیات دارد، نمیتوانیم برخی موضوعات را تعطیل کنیم، ولی حتما به برنامهریزی درازمدت نیاز داریم.
بهنظر میرسد در اینکه بتوانیم درآمدها را بهصورت کامل و جامع دربیاوریم، هم مشکل وجود دارد و آن اینکه انگیزهای وجود ندارد و با این سیستم که یک کارمند بنشیند تا هر کس عوارض را پرداخت کرد، دریافت کند و هر که نیامد، دنبال نکند، نمیتواند برای افراد انگیزشی باشد تا حداقل بهدنبال همین ظرفیت محدودی که در قانون پیشبینی شده، باشیم؛ بنابراین، باید انگیزه بهوجود بیاید و یا اینکه از بخش خصوصی کمک گرفته شود؛ چراکه وقتی نمیتوانیم این درآمد را وصول کنیم، باید به بخش خصوصی واگذار کنیم تا شهر را ممیزی کند، درآمد را وصول کند و درصدی را هم برای خودش بردارد.
متأسفانه در این سالها نتوانستیم عوارضها را وصول کنیم؛ بنابراین، باید این بخش را به دیگران واگذار کنیم تا عوارض وصول شود که بهنظر میرسد اینگونه اتفاقات در این سالها کمرنگ بوده و یا چندان شدتی نداشته است.
باید ببینیم وقتی میگوییم بخش خصوصی موفق است، این بخش برای این موفقیت چکار میکند؛ بخش خصوصی از حداقل منابع، حداکثر بهرهوری را دارد.
• بنابراین، مردم کرمان امیدوارند مهندس عالمزاده که در بخش خصوصی فعالیت داشته و موفق بوده، با نگاه غیردولتی روند درآمدزایی و تأمین منابع شهرداری را تغییر خواهد داد.
بله، در همین شرایط رکود اقتصادی، پروژههای شخصی من تعطیل نیست و در حال فعالیت هستم، اما شیوه را تغییر دادهام؛ وقتی میبینیم مردم با شیوههای قبل حاضر به مشارکت نیستند، باید به سمت شیوهی جدید برویم؛ البته ممکن است در شیوهی جدید کار بیشتری انجام دهیم تا همان درآمد قبل را کسب کنیم، اما میتوانیم موفق باشیم؛ بنابراین، این شیوهها بهراحتی میتواند در شهرداریها هم تسری پیدا کند و در این راستا یا از شیوههای جدیدی که تاکنون استفاده نشده، بهره ببریم و یا خودمان شیوههایی خلق کنیم. باید مجموع مدیریت شهرداری بهدنبال این شیوهها برود که بهنظرم چاره ما در همین است و منظور آقای استاندار که میگوید باید بهدنبال خلق ثروت از جاهای دیگر باشیم، همین است؛ منابع دولت محدود است؛ بنابراین، باید خودمان سازکارها را مشخص کنیم و روی مجموع آنچه بهعنوان داراییهای شهر داریم -حتی داراییهایی معنوی- حساب باز کنیم. بهطور مثال یک پارک میسازیم و ساخت این پارک برای ما هزینهبر است، اما اگر بخش خصوصی وارد شود، در همین پارکی که پیشبینی شده، فضاهای خدماتی مورد نیاز را ایجاد میکند؛ بنابراین، شاید بشود در ادامه، از درآمد همان پارک، هزینهی ساخت پارک را دربیاوریم؛ ضمن اینکه سرمایهگذاری بخش خصوصی هم، باید هدفمند باشد و باید بازتابهای فرهنگی اجتماعی آن را نیز در نظر بگیریم؛ چون قرار نیست برای کسب درآمد، شهر را بفروشیم.
• جناب شهردار! تأکید شما بر رویکرد فرهنگی اجتماعی شهرداری، به چه معنی است؛ یعنی ایجاد فرهنگسراها و فضاهای تفریحی بیشتر؟
باید در شهر کرمان برنامهریزی فرهنگیهنری داشته باشیم تا هر هفته، برنامههای فرهنگیهنری ازجمله جشن، تئاتر، موسیقی و .. در سطح گسترده در مناطق مختلف شهر داشته باشیم تا مردم از خانهها بیرون بیایند.
مردم کرمان در خانهها یا روبهروی تلویزیون نشستهاند و یا با تلفنهای همراه خود مشغول هستند و این یک آفت است؛ باید حضور مردم را در فضاهای شهری، خیابانها، سالنهای تئاتر و موسیقی ببینیم. مردم در مراسم مذهبی، خودجوش این کار را انجام میدهند، اما این حضور در زمان شادی، خیلی کمرنگ میشود.
وقتی این فضا به وجود بیاید، در فضاهای فرهنگی بازتابها و تعاملات اجتماعی بین مردم رخ میدهد؛ بنابراین، میتوانیم از این فضاها در جهت فرهنگسازی و همچنین تقویت روحیهی نشاط و شادابی مردم استفاده کنیم. مردم باید با شهر آشتی کنند و باید حضور مردم را داشته باشیم؛ باید بهدنبال اجراهای خیابانی تئاتر، موسیقی و حتی گالری برویم؛ چراکه این برنامهها به شهر روح میدهد.
این تفکر که اگر برای مردم ساختمان خوب بسازیم، خوشحال میشوند، درست نیست؛ چراکه اگر در آن ظرف اتفاقی نیفتد، کاری برای مردم نکردهایم، اما میتوانیم فرهنگسرا نداشته باشیم و اما از همان محیط بیرون برای اجرای صحنهای استفاده کنیم.
• ظرفیتهای بیشتری فراتر از فرهنگسرا وجود دارد...
بله، البته آن فضاها هم باید گسترش پیدا کند و جهتگیری و سمتوسوی درست داشته باشند، ضمن اینکه تمام دستگاههای تأثیرگذار فرهنگی باید پای کار باشند و هماهنگی لازم وجود داشته باشد و اینگونه نباشد که بهطور مثال ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی در یک دورهی سهماهه که بودجههایش آخر سال میرسد، شروع به فعالیت کند و ششماه اول سال و در تابستان که گردشگران میآیند، هیچ برنامهای برای ارایه نداشته باشیم.
• در اینجا هم حضور جدی و تعامل بخش خصوصی را شاهد خواهیم بود؟
بله، دلیلی ندارد شهرداری درگیر اجرای این برنامهها شود؛ بلکه ما حمایت میکنیم تا بخش خصوصی ورود کند. مهم این است که این سازکار در شهر کرمان وجود داشته باشد و بهطور مثال کسی که میخواهد یک کنسرت موسیقی برگزار کند، دچار مشکل و درنهایت تعطیل نشود؛ بلکه سازکار خوبی وجود داشته باشد و همه هم حمایت کنند، ضمن اینکه موضوعات امنیتی هم دیده شود تا منجر به تعطیلی و دلسردی نشود؛ چراکه مردم به همین برنامهها دلخوش هستند و فکر میکنم اگر در این دوره بتوانیم به این سمت برویم، میتوانیم مردم را با شهرداری همراه کنیم؛ یعنی برای شهرداری یک وجههی فرهنگی، هنری، اجتماعی و ورزشی بسازیم که مردم این وجهه را بهخوبی مشاهده کنند. اگرچه فعالیتهای عمرانی هم مهم است و مردم نیاز دارند در پیادهروی مطلوبی حرکت کنند و مبلمان شهری و فضای سبز مطلوبی داشته باشند، اما وقتی خوراک فرهنگی خوب به مردم بدهیم، بیشتر رضایت پیدا میکنند.
تاکنون، زیاد به بخش عمرانی شهر توجه کردهایم و اتفاق بدتر اینکه در همین بخش هم فکر کردهایم خودروها باید در هر نقطه از شهر که خواستند تردد کنند.
• یعنی در بخش عمرانی هم تکیهی ما بر خودروسواران است تا افراد پیاده...
بله، و این خیلی نامطلوب است، دنیا تمام این راهها را رفته و از این موضوع برگشته، در آمریکا و چین اتوبانهای 15 لاین ساخته شده، اما در ادامه، بزرگراهها را مسدود کردند. در چین بزرگراه به آن عظمت را مسدود و به محور پیاده تبدیل کردهاند.
هر چقدر اجازه بدهیم حرکت خودرو تسهیل شود، تعداد خودروها در شهر بیشتر میشود.
• یعنی در اصلاح ترافیک شهری هم باید نگاه جدیدی حاکم شود؟
موضوع ترافیک شهری باید بعد از حملونقل مد نظر قرار گیرد؛ ابتدا باید به حملونقل بار و مسافر توجه داشته باشیم؛ ضمن اینکه نمیتوانیم بدون ایجاد زیرساختها، یک محور را به پیادهراه تبدیل کنیم؛ گاهی اوقات مشکل پارکینگ داریم و ظرفیتسازی نکردهایم تا مردم خودروهای خود را در جای مناسب پارک کنند و در جایی حملونقل درونشهری کیفیت لازم را ندارد؛ بنابراین، باید همزمان زیرساختها را هم فراهم کنیم تا شاهد بازتاب منفی نباشیم.
باید با کار کارشناسی در حوزهی حملونقل، زیرساختها را فراهم کنیم؛ بنابراین، گاهی اوقات به جای هزینهکرد 50 میلیارد تومان برای ساخت یک پل، میتوانیم تعداد زیادی اتوبوس خریداری و به سیستم حملونقل عمومی وارد کنیم و یا تعداد زیادی پارکینگ بسازیم؛ البته کارهای عمرانی نباید حذف شود؛ بلکه وقتی کارها کارشناسیشده باشد، با تأمین منابع مورد نیاز به سمت کارهای عمرانی و ساخت پل و زیرگذر میرویم و به اجرای پروژهها نیز سرعت میدهیم تا مردم هم خسته نشوند؛ چراکه شروع کردن چند کار بهصورت همزمان و نیمهتمام گذاشتن آنها بهدلیل کمبود منابع مالی، درنهایت نارضایتی مردم را بههمراه دارد و این درحالی است که بخش خصوصی هیچوقت این کار را انجام نمیدهد و وقتی پول ندارد، هیچگاه پنج پروژه را با هم شروع نمیکند؛ یکی را شروع میکند، وقتی منابع دومی تأمین شد، پروژهی دوم را نیز آغاز میکند؛ چون هرچه سرمایه معطل بماند، خواب سرمایه ضرر و زیان بههمراه دارد؛ بنابراین، در بخش خصوصی میگوییم سرمایهای که هزینه میکنیم، باید برگردد و در شهرداری حداقل باید به بهرهبرداری برسد.
• یعنی در شهرداری بهرهبرداری از پروژه، برگشت سرمایه است...
بله، بهطور مثال وقتی یک دوربرگردان در جای خودش درست اجرا شود، به کاهش سوخت و وقت کمک میکند و اینها مسایلی است که با هم دیده میشود. گاهی اوقات جنس خروجی که از یک سرمایهگذاری شاهد هستیم، مالی نیست؛ بلکه موارد دیگری بهدست میآوریم؛ بنابراین، باید ارزش افزوده و بازده هر پروژه بهصورت خاص پیشبینی و منابع آن هم تأمین شود.
• درواقع پروژههایی که الان در حال اجراست، بهدلیل طولانیشدن، نقطهی مقابل آشتی مردم با شهر و شهرداری است...
بله، میخواهیم با هزینهی سنگین خدمات زیادی به مردم بدهیم، اما بهدلیل طولانیشدن پروژه، موجب نارضایتی مردم شدهایم؛ یعنی بخشی هزینهی مالی است و بخشی هزینهی اجتماعی و مردم را نسبت به شهرداری بدبین میکنیم.
• و این هزینه اجتماعی خیلی گرانتر از هزینهی مالی است...
بله، مردم برای شهرداری سرمایه هستند؛ بنابراین، وقتی اعتماد عمومی را از دست بدهیم، بزرگترین سرمایه را از دست دادهایم؛ بنابراین، طولانیشدن پروژهها موجب ضرر و زیان بیشتر میشود.
• با توجه به رویکرد جدیدی که شهردار کرمان دارد، فکر میکنید در حوزهی مدیریتی شهرداری کرمان چقدر نیاز به تغییرات است؟
مجموعهی توانایی در شهرداری کرمان وجود دارد که باید از این مجموعه استفاده شود، اما بعضاً ممکن است در موضوعات مدیریتی، اختلافسلیقههایی وجود داشته باشد. شهردار نیاز دارد افرادی را برای همراهی با خودش انتخاب کند که همفکر و همراه او باشند؛ یعنی وقتی من بهعنوان شهردار تصمیم بگیرم که به این سمت بروم، شما هم بهعنوان مدیر باید قبول داشته باشید و همراه و همگام من باشید، اما ممکن است برخی مدیران شهرداری آنقدر داخل گود بودهاند که باور نداشته باشند بشود طور دیگری هم شهرداری را اداره کرد؛ گاهی اوقات نیاز داریم از بیرون به مجموعه نگاه کنیم. بنابراین، برای رسیدن به هدف عالی، تغییرات لازم است و گاهی اوقات هم جامعه منتظر تغییرات است و هم شهردار نیاز به تغییر در سیستم مدیریتی مجموعه دارد.
البته مجموع توانایی که در شهرداری وجود دارد، کنار گذاشته نمیشود؛ بلکه تغییرات مدیریتی، جابهجایی و یا یک پله پایینتر و یا بالاتر اتفاق خواهد افتاد؛ بنابراین، مدیران و معاونان نباید این حساستها را داشته باشند که تغییر و جابهجایی بهدلیل ناکارآمدی و یا ناتوانی است؛ بلکه موضوعی است که در هر برههای اتفاق میافتد.
ممکن است این احساس بهوجود بیاید مدیری که از بیرون وارد شده، تجربهی لازم را ندارد و ممکن است به مجموعه آسیب بزند که البته میتواند درست باشد، اما اگر فرد، مدیر توانایی باشد، میتواند موفق عمل کند.
نکته دیگر اینکه ذهن مدیران داخل سیستم در طول دوران شکل گرفته و فکر میکند قطعاً همین یک مسیر است و باید سازمان را با همین شیوه اداره کرد؛ بنابراین، بهدنبال ارایهی راهکارهای جدید و خلاقیت نیست و ممکن است روشهای جدید را پس بزند؛ به همین دلیل، آمدن مدیر از بیرون به سیستم کمک میکند تا با نگاه دیگری مجموعه اداره شود.
مطمئن هستم با توانایی مجموعهای که در شورای اسلامی شهر، شهرداری و استان وجود دارد، علیرغم همهی تهدیدهایی که وجود دارد، کار مثمری را در این دوره انجام دهیم و اعتقاد دارم هرجا احساس کنم توانایی انجام این کار را ندارم و فضای لازم وجود ندارد و یا ناتوانی از ناحیهی من، بدنهی شهرداری و یا استان است، راه را ادامه نخواهم داد چون فکر میکنم هر فردی باید تا جایی که میتواند مسئولانه و متعهدانه پای کار باشد و وقتی نتوانست، کنارهگیری کند. به هر حال شهر، حق مردم و حقالناس است و نمیتوانیم بهدلیل منیت شخصی خود، به هر موضوعی وارد شویم و به مردم آسیب بزنیم؛ چراکه فردا باید در محضر الهی پاسخگو باشیم؛ خداوند از حقالله میگذرد، اما این مسئولیت، حقالناس است و قابل گذشت نیست؛ آن هم حق 700 هزار جمعیتی که در این شهر ساکنند.
• جناب شهردار! در دیدار با امام جمعه محترم حجتالاسلام والمسلمین علیدادی، ایشان بر توجه شهرداری و شورا به بافت تاریخی شهر تأکید کردند، نگاه شما بهعنوان شهردار به بافت تاریخی چگونه است؟
بافت تاریخی هر شهر و هر کشوری بزرگترین ارزش افزودهی آن منطقه است؛ بنابراین، باید بافت تاریخی را در جهت تقویت گردشگری احیا کرد و اگر آن را نگه داریم، بهعنوان یک پشتوانهی تاریخی و اجتماعی خوب است، اما اگر نتوانیم زمینهی گردشگری را فراهم کنیم، به تولید ثروت تبدیل نمیشود؛ بنابراین، در این راستا فرمودهی حجتالاسلام والمسلمین علیدادی، نماینده ولیفقیه در استان و امام جمعه کرمان کاملاً دقیق است و شهرداری به همین دلیل باید در این زمینه وارد شود. هرچه در شهر کرمان رونق اقتصادی بیشتر شود، سطح مشارکت مردم بیشتر میشود، مالیات بر ارزش افزوده افزایش پیدا میکند و درآمد شهرداری هم اضافه میشود؛ بنابراین، مهم این است که زمینه را فراهم کنیم و به همین دلیل است که علیرغم اینکه وظیفهی سازمان میراث فرهنگی است که در این زمینه ورود کند، اما چون بضاعت ندارد، شهرداری وارد میشود؛ چون میداند با احیای بافت تاریخی، علاوه بر ایجاد درآمد، بازتابهای فرهنگی و اجتماعی مثبتی خواهد داشت.
• آیا به بخش فرهنگی نگاه درآمدزایی هم دارید؟
خیر، فعلاً بهدنبال درآمدزایی نیستیم. فکر میکنم باید هزینه کنیم و به افرادی که میخواهند از این بخش درآمد کسب کنند، کمک کنیم، اما کمکم باید به این تفکر برسیم که فرهنگ و هنر هم اگر بخواهند بقا داشته باشند، باید درآمدزا باشند و به اقتصاد فرهنگ و اقتصاد هنر توجه شود. متأسفانه موضوعات فرهنگیهنری طوری هستند که بهدلیل در نظر نگرفتن موضوعات اقتصادی، درنهایت حذف میشوند، اما به هر حال باید در ابتدا به آنها کمک کرد و یارانه داد و در ادامه، وقتی ذائقهی مردم تغییر کرد، حاضرند برای کالای فرهنگی و هنری هزینه کنند.
البته در حوزهی فرهنگی، وظیفهی دستگاههای فرهنگیهنری، بسیار بیشتر از شهرداری است؛ بنابراین، باید از سایر دستگاهها کمک بخواهیم و اعتقاد دارم در این زمینه باید به سمت هدایت مجموعههای فرهنگی برویم و چارهای هم جز این نداریم. در این زمینه باید یک کارگروه تشکیل دهیم و نمایندههای دستگاههای تأثیرگذار فرهنگی عضو آن باشند.
جنس ایدهها و فعالیتهای فرهنگیهنری که در ذهن من است، با آنچه تاکنون در شهر و حتی کشور اتفاق افتاده، متفاوت است؛ ضمن اینکه ممکن است حساسیتهایی هم در جامعه ایجاد کند و برخی فکر کنند موضوعات هنری به ناهنجاری تبدیل شود؛ بنابراین، باید این مسایل را با وسواس و حساسیت مراقبت کنیم تا اعتماد دستگاههای نظارتی و افرادی که در این زمینهها حساسیت دارند را جلب کنیم و وقتی این مسایل حل شد، دیگر نیاز نیست ما دنبال کنیم؛ خود انجمنها و تشکلها ورود میکنند و ما فقط از آنها حمایت میکنیم.
• دربارهی اتاق فکر شهرداری که در نشست با مدیران شهرداری اشاره کردید، بیشتر توضیح میدهید؟
ابعاد موضوعاتی که شهرداری با آن در ارتباط است و جامعهای که با شهرداری رابطه دارند، خیلی زیاد است و همهی اینها خواسته و نظر دارند؛ بنابراین، علیرغم اینکه این نظرات را نیاز داریم، اما این نظرات باید در جایی پالایش شود و این اتاق فکر، نقش پالایش نظرات و تولید فکر را بهعهده دارد.
در این اتاق فکر، شبیه آنچه که در شورا میبینیم که کمیسیون های مختلفی دارد، کارگروههایی ایجاد میشود؛ البته این به معنی موازیکاری با شورا نیست؛ بلکه میخواهیم کار عملیاتی انجام دهیم. در کمیسیون شورا، پنج نفر عضو شورا حضور دارند، اما در کارگروه زیرمجموعهی اتاق فکر شهرداری، نمایندههای دستگاهها در حوزههای مختلف نقش دارند و اتاق فکر موضوعات فکری را ارایه میکند و پس از آن در کارگروه مربوط عملیاتی میشود که البته کار سختی است، اما این مهم را تا جایی که توان و بضاعت داشته باشیم، انجام خواهیم داد تا کارها را کارشناسیشده به پیش ببریم.
• آقای مهندس عالمزاده، چهره سیاسی نیستند، اما آیا چقدر تحت تأثیر فضاهای سیاسی قرار میگیرند؟
به هر حال هر کسی به یک تفکری علاقهمندیهایی دارد و به نظر من بیتفاوتی آسیب است و هر آدمی باید یک خط فکری داشته باشد، اما در جایگاهی مثل شهرداری که میخواهیم به مردم خدمت کنیم، باید تفکر سیاسی و جناحی را کنار بگذاریم و به این فکر کنیم که این شهر متعلق به همهی مردم، همهی اقشار و همهی جناحهاست. من شخصاً اعتقاد دارم این فرصت را برای جناح سیاسیای بیشتر فراهم میکنم که بخواهد خدمت بیشتری در شهر ارایه کند و به هر جناحی که بخواهد به مردم خدمت کند، کمک میکنیم، برای آن فرش قرمز هم پهن میکنیم تا سرمایهگذاری و خدمت کند، اما اینکه جناحی بخواهد تکهای از شهرداری بکند، چنین چیزی نداریم و این خط قرمز ماست.
• شهرداری همواره با سازمان نظام مهندسی ساختمان یکسری اختلافات داشته، با توجه به اینکه شما عضو سازمان نظام مهندسی هم هستید، تعامل شهرداری و سازمان نظام مهندسی ساختمان چگونه خواهد بود؟
سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور، قانونی دارد که در حال اصلاح است، اما همین قانون موجود، اگرچه نواقصی دارد، ظرفیتهایی هم دارد، اما متأسفانه این قانون به شکل درست اجرا نمیشود که یک بخش، ضعفِ در درون سازمانهاست، یک بخش، ضعف از شهرداریهاست و یک بخش هم ضعف مربوط به ادارات راه و شهرسازی است و مجموع این ضعفها موجب اختلاف بین شهرداریها و سازمان نظام مهندسی ساختمان میشود؛ اما مهم این است که بنده نسبت به این مسایل آگاه هستم و اجازه نخواهم داد به اختلاف برسد؛ چون اتفاقی که در حوزهی ساختمانسازی در شهر میافتد، با سرمایهی مردم است و منافع مردم برای ما اهمیت دارد که درست هزینه شود و کار درست انجام شود و سازمان نظام مهندسی ساختمان و مهندسان نیز درست نظارت کنند تا وقتی حادثهای و زلزلهای رخ داد، نگران نباشیم که ساختمانها براساس اصول فنی ساخته نشده و این وظیفهی شهرداری است.
چون از اختلاف بین شهرداری و سازمان نظام مهندسی آگاه بودم، از هیأت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان و انجمن انبوهسازان استعفا دادم؛ چراکه در شهرداری، ابتدا منافع مردم مهم است البته مهندسان هم جزیی از مردم هستند؛ بنابراین، اول بهدنبال منافع مردم هستیم و در آن مسیر اگر سازمان نظام مهندسی به وظایف قانونی عمل کند، میتواند همراه و همکار با شهرداری جلو برود.
وقتی بخواهیم موضوع سیما و منظر شهری را اجرا کنیم، مهندسان باید در صحنه باشند؛ یعنی شهرداری براساس ضوابط از مهندس ناظر نقشهی طرحِ نما میخواهد و ناظر هم وظیفهی کنترل را بر عهده دارد تا نما براساس همان ضوابط و نقشه اجرا شود؛ بنابراین، در این زمینه، سازمان نظام مهندسی ساختمان باید پای کار بیاید و محوریت کار را بهعهده بگیرد تا این کار به سرانجام برسد که البته دوستان نظام مهندسی هم در این راستا علاقهمند هستند.
موضوعات دیگری هم وجود دارد ازجمله اینکه سازمان نظام مهندسی ساختمان از دو سال پیش هزینهی نظارت را دریافت میکند.
• همان نظام ارجاع؟
بله، البته اساس و ماهیت نظام ارجاع خوب است؛ چراکه وقتی مهندس ناظر دوست و خویشاوند فرد باشد، نظارت بهدرستی انجام نمیشود؛ بنابراین، مهندس ناظر، فردی است که با کارفرما رابطه ندارد، ضمن اینکه براساس وظیفهی حاکمیتی که به سازمان نظام مهندسی ساختمان داده شده، کار را نظارت میکند و هزینهی نظارت ناظران طی اقساط به مهندس پرداخت میشود که بر این اساس ساختمانها با کیفیت مناسبتری ساخته میشود. البته یکسری موضوعات چالشی ازجمله پولی که سازمانها میگیرند و حاشیهی سودی برای سازمانها دارد نیز وجود دارد که آقای رجبی، رییس شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی، دستور داده سازمانها در این رابطه فکر و چارهاندیشی کنند و وزارت راه هم دنبال است تا این مشکل برطرف شود که به هر حال یا در قالب قانون و یا به شکل آییننامه این مشکل برطرف خواهد شد.
• حرف آخر...
به حساسیتهایی که برخی مدیران نسبت به اطلاعرسانیها و یا فضای مجازی دارند، اعتقاد ندارم؛ بلکه به نظر من جریان اطلاعرسانی باید آزاد و باز باشد و به شفافیت در این حوزه اعتقاد دارم؛ یعنی وقتی موضوعی در حوزهی مثلا فرهنگیاجتماعی بیان میکنم، باید این سخنان برود و بازخورد آن هم برگردد و بهطور مثال افراد بگویند آقای عالمزاده، این حرفی که میزنید، به این دلیل درست نیست و یا خوب است، اما بهتر است به این سمت بروید؛ در واقع باید مردم را به کنش وادار کنیم.
محافظهکاری، روحیهی بسیار بدی است که همیشه آسیب میزند. در کشور ما گاهی برخی افراد برای پرش به پستهای بالاتر مراقبت زیادی میکنند که چه بگویند و چه نگویند تا مصالحشان حفظ شود و مثلا اگر دولت عوض شد و یا جناح دیگری آمد، به مشکلی برنخورند، اما من برای خدمتگزاری آمدهام و نگران این چیزها نیستم. اینجا را هم برای خودم سکوی پرش به پست و مقام بالاتری نمیدانم؛ لذا اگر روزی گفتند برای این کار مناسب نیستم، دستشان را هم میبوسم و به سراغ دفتر کار خودم میروم.
• از طرف خوانندگان کرمانشهر برای شما آرزوی موفقیت و سربلندی داریم و از اینکه وقتتان را در اختیار ما گذاشتید تشکر میکنیم.
محمدرضا احمدی