با سرهنگ «علیرضا پریور» معاون اجتماعی نیروی انتظامی استان کرمان درخصوص وضعیت و میزان درگیری‌ها و نزاع خیابانی در استان کرمان، عوامل اصلی وقوع درگیری و مشاجره در خیابان و راه‌های کنترل این آسیب اجتماعی گفت‌وگو کردیم.
با سرهنگ «علیرضا پریور» معاون اجتماعی نیروی انتظامی استان کرمان درخصوص وضعیت و میزان درگیری‌ها و نزاع خیابانی در استان کرمان، عوامل اصلی وقوع درگیری و مشاجره در خیابان و راه‌های کنترل این آسیب اجتماعی گفت‌وگو کردیم.
• در سال‌جاری میزان درگیری‌های خیابانی در شهر کرمان چقدر بوده و به نسبت مدت مشابه سال قبل چه تغییری داشته است؟
مساله‌ی نزاع و درگیری و به‌طور کلی خشونت در جامعه‌ی ما نگران‌کننده است و این مساله در مرکز استان و سایر شهرستان‌ها به کل بستر اجتماعی آسیب می‌زند. در سال‌جاری 16 درصد تماس‌هایی که با مرکز 110 برقرار شده، مربوط به درگیری‌های خیابانی بوده است و 37 درصد قتل‌ها در استان به‌علت نزاع و درگیری‌های خیابانی بوده است.
متاسفانه روند وقوع درگیری‌ها در جامعه‌ی ما رو به افزایش است و سیر صعودی آن نگران‌کننده است. گاهی در جامعه با پدیده‌هایی مواجه می‌شویم که در دوره‌ی زمانی خاصی اتفاق می‌افتند، اما بعد از مدتی تحت کنترل درآمده و فروکش می‌کنند؛ اما پرخاشگری، خشونت و نزاع در جامعه‌ی ما روند رو به رشدی داشته و کنترل نشده است و شاهد پرخاشگری‌های کلامی و نزاع های خیابانی هستیم. البته نزاع خیابانی یکی از جاهایی است که خشونت نهفته و گسترده‌ی موجود در جامعه سر باز می‌کند؛ رد پای این خشونت را می‌توانیم درون خانواده‌ها در برخورد اعضای خانواده با یکدیگر و در روابط همکاران در محیط‌های کاری هم ببینیم؛ کودک‌آزاری و همسرآزاری هم از دیگر نمودهای این مساله است. وقتی خشونت در خانواده زیاد باشد، بچه‌ها از خانه فراری می‌شوند و ممکن است مورد سوء‌استفاده‌های متعددی قرار بگیرند؛ به سمت مصرف مواد مخدر و الکل و روابط ناسالم بروند و هر یک از این موارد، آسیب‌های متعددی را به‌صورت تصاعدی برای جامعه در پی دارد.
• درگیری‌های خیابانی بیش‌تر توسط چه گروه سنی رخ می‌هد؟
بیش‌ترین آمار نزاع خیابانی مربوط به نوجوانان و جوانان است و بین سنین 18 تا 26 سالگی رخ می‌دهد که دلایل متعددی دارد. مهم‌ترین عامل، بحث هیجانات و مقتضیات خاص سنین نوجوانی و جوانی است؛ ضمن این‌که عوامل اجتماعی متعددی هم در این زمینه دخیل هستند.
• علت اصلی درگیری‌های خیابانی را چه می‌دانید؟
صحبت در این مورد نیاز به یک مطالعه‌ی علمی دقیق دارد؛ اما طبق تجربیات خود و مشاهداتی که در این حرفه داشته‌ام، یکی از عوامل اصلی وقوع نزاع، به حداقل رسیدن تحمل اجتماعی مردم است. این‌که چرا تحمل اجتماعی در جامعه‌ی ما کم شده، خودش دلایل متعددی دارد؛ فشار اقتصادی و روانی، تضادها و ناهنجاری‌های اجتماعی و تعدد هنجاری و ارزشی در جامعه از جمله‌ی این دلایل است. این عوامل باعث می‌شود تحمل اجتماعی افراد به حداقل ممکن برسد و و اگر به همه‌ی این دلایل، آموزش ندیدن در زمینه‌ی کنترل خشم را هم اضافه کنیم، متوجه دلیل گسترش پرخاشگری در جامعه می‌شویم. بنابراین علاوه بر به حداقل رسیدن تحمل اجتماعی مردم که عامل مهمی در افزایش خشونت و پرخاشگری در جامعه است، عامل دیگر این است که ما در حوزه‌ی کنترل هیجان و خشم هیچ آموزشی به افراد جامعه نداده‌ایم. در جامعه‌ی شهری پیچیده‌ی امروزی، مدام در حال برخورد دیدگاه‌ها، نظرات و عقاید مختلف هستیم. وجود سلایق متعدد در جامعه موجب افزایش برخوردها می‌شود و افراد برای این‌که بتوانند در چنین محیطی خوب زندگی کنند و کم‌تر دچار مشکل و برخورد با یکدیگر شوند، نیاز به آموزش دارند. ما به نسل جوان‌مان در زمینه‌ی مهارت‌های کنترل خشم، حل مساله و تصمیم‌گیری، هیچ آموزشی نداده‌ایم و به همین دلیل است که آن‌ها با کوچک‌ترین برخوردی، هیجانی می‌شوند و نمی‌توانند خود را کنترل کنند و همین عامل موجب آغاز نزاع می‌شود، نزاعی که می‌تواند منجر به قتل هم بشود.
• با توجه به این‌که هم‌راه داشتن سلاح سرد یکی از عوامل اصلی در وقوع درگیری و منجر به قتل شدن آن می‌شود، تصویب قانون ممنوعیت حمل سلاح سرد را چقدر در کاهش میزان درگیری‌های خیابانی و حادثه‌ساز شدن آن‌ها موثر می‌دانید؟
حمل سلاح سرد یا گرم، قدرت کاذبی به فرد می‌دهد و در شرایطی که فرد خشمگین و هیجانی می‌شود، ممکن است به‌راحتی از این سلاح استفاده کند. با منع قانونی حمل سلاح سرد، میزان ارتکاب این عمل به حداقل رسیده و درنتیجه افراد در هنگام درگیری، احساس قدرت کاذب نداشته و سعی می‌کنند خود را کنترل کرده و قضیه را فیصله دهند و حتی اگر نتوانند خود را کنترل کنند، به دلیل این‌که سلاحی در دست‌رس‌شان نیست، احتمال این که بتوانند به طرف مقابل آسیب برسانند، بسیار کم می‌شود. پیش‌بینی من این است که قانون ممنوعیت حمل سلاح سرد می‌تواند در کاهش پرخاشگری و نزاع خیابانی و حتی قتل بسیار موثر باشد.
• راه حل‌های پلیس برای کاهش درگیری‌های خیابانی چیست؟
کاهش درگیری‌ها در حیطه‌ی وظیفه‌ی پلیس نیست؛ آموزش و پیش‌گیری در این زمینه وظیفه‌ی سایر نهادها مثل مدرسه، رسانه‌ها و نهادهای فرهنگی کشور است. ولی ما هم با توجه به این‌که با این موارد سر و کار داریم و دلایل آن‌را بیش‌تر می‌دانیم، اقدام به آموزش در این خصوص کرده‌ایم. براساس تفاهم‌نامه‌ای که با آموزش و پرورش داشتیم، کارشناسان و افراد متخصص را به مدارس می‌فرستیم و کلاس‌ها و کارگاه‌های آموزشی برای معلمان، والدین و دانش‌آموزان برگزار می‌کنند تا مجموعه‌ی مهارت‌های زندگی ازجمله مهارت کنترل خشم را آموزش دهند. نیروی انتظامی استان در طول سال چهار هزار کلاس آموزشی در استان برگزار کرده و یک میلیون انواع بروشورهای آموزشی را چاپ و توزیع می‌کند. هم‌چنین مراکز مشاوره‌ی متعددی در کلانتری‌ها راه‌اندازی کرده‌ایم که این مراکز هم به‌نوعی در این زمینه کمک می‌کنند. ولی این‌ها جزو وظایف خاص پلیس نیست و سازمان‌های فرهنگی، آموزشی و نهادهای اقتصادی باید در این زمینه کار کنند. برای کاهش درگیری‌های خیابانی باید مشکلات اقتصادی مردم حل شده و به حداقل برسد؛ وظایف همه‌ی نهادهای مرتبط مشخص باشد و به وظایف خود عمل کنند تا بتوانیم این معضل را در جامعه کنترل کنیم؛ در غیر این صورت در آینده گرفتاری‌های بیش‌تر و نگرانی‌های پیچیده‌تری در جامعه خواهیم داشت.
فهیمه رضاقلی
